Αθήνα, 20/10/2021
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ & ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΓΕΝΟΥΣ ΕΡΕΥΝΑΣ
Το έργο «REACH: Roma women’s Empowermentand fighting discrimination in ACcess to Health» ξεκίνησε το 2019 με στόχο την καταπολέμηση των διακρίσεων κατά των Ρομά και την ισότιμη πρόσβαση τους στις υπηρεσίες υγείας. Το Έργο συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα «Δικαιώματα, Ισότητα και Ιθαγένεια (2014-2020)» της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υλοποιείται υπό το συντονισμό της συμβουλευτικής εταιρείας CMT PROOPTIKI σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής- Σχολή Μαιευτικής Αθηνών, την Ένωση Ελλήνων Διαμεσολαβητών και Συνεργατών τους, τον Δήμο Χαλανδρίου και τον Δήμο Λάρισας.
Με την αξιοποίηση των επαγγελματιών των Κέντρων Κοινότητας της χώρας και ειδικά εκείνων που διαθέτουν Παράρτημα Ρομά, αλλά και μέσω της κατάλληλης δικτύωσης τους με δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, οι άξονες δράσης του έργου αφορούν στην:
- προαγωγή της υγείας των Ρομά
- εξασφάλιση των δικαιωμάτων των Ρομά στην πρόσβαση στην υγεία
- ενημέρωση των Ρομά κοινοτήτων για θέματα υγείας
- ανάπτυξη ικανοτήτων του προσωπικού σε ΚΚ (με ή χωρίς παράρτημα Ρομά) και υπηρεσίες υγείας, σχετικά με τις ανάγκες και την υγεία των Ρομά
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις γυναίκες Ρομά και στην προάσπιση της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής τους υγείας, έχοντας απώτερο σκοπό την ενδυνάμωση των ίδιων των γυναικών, των παιδιών τους και των νέων κοριτσιών.
Κατά τα πρώτα βήματα του έργου, τα οποία εξαιτίας της πανδημίας καθυστέρησαν, πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Μαιευτικής του ΠΑΔΑ, σε συνεργασία με το συντονιστή εταίρο, πρωτογενής έρευνα στο πεδίο. Στόχος της έρευνας ήταν η διερεύνηση της τρέχουσας κατάστασης αναφορικά με τις εμπειρίες, τις αντιλήψεις, τις στάσεις και τα στερεότυπα του προσωπικού των Κέντρων Κοινότητας (με και χωρίς Παράρτημα Ρομά) και των δομών Π.Φ.Υ., επί της Ρομά κοινότητας. Στάλθηκαν διαδικτυακά ερωτηματολόγια στο προσωπικό των Κέντρων και των δομών όλης της Ελλάδας, ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκαν ομαδικές εστιασμένες συνεντεύξεις με επαγγελματίες των κοινωνικών υπηρεσιών που εξυπηρετούν Ρομά, με επαγγελματίες υγείας και εκπροσώπους του Συνηγόρου του Πολίτη.
Παράλληλα, έχοντας συγκεντρώσει αρκετό από το διαθέσιμο ελληνικό και διεθνές βιβλιογραφικό υλικό αναφορικά με τη Ρομά κοινότητα, τις ιδιαίτερες συνθήκες διαβίωσης, τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά και τους παράγοντες επιρροής της κατάστασης της υγείας τους, παρήχθησαν τα αποτελέσματα της ανάλυσης της έρευνας. Αναλυτικά, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς της έρευνας οι οποίοι κυρίως σχετίζονται με τις αλλαγές στην καθημερινότητα που επέφερε η πανδημία, προέκυψαν συμπεράσματα όπως:
- δυσκολία επαγγελματιών στην επικοινωνία με μέλη της Ρομά κοινότητας εξαιτίας πολιτισμικών, γλωσσικών και άλλων εμποδίων
- στερεοτυπικές συμπεριφορές και συμπεριφορές διάκρισης από την πλευρά των επαγγελματιών προς μέλη της Ρομά κοινότητας
- έλλειψη γνώσης επί της κουλτούρας των Ρομά
- δυσπιστία προς τα μέλη της κοινότητας αυτής
- δυσκολία μελών της Ρομά κοινότητας στην κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του συστήματος υγείας
- αναλφαβητισμός και αναλφαβητισμός της υγείας μελών της Ρομά κοινότητας και
- ελλιπής πρόσβαση στην υγεία
- δυσπιστία προς τους επαγγελματίες υγείας η οποία αρκετές φορές προκύπτει από συμπεριφορές διάκρισης που έχουν υποστεί
Στα παραπάνω ευρήματα βασίστηκε το εγχειρίδιο που δημιουργήθηκε από μια διεπιστημονική ομάδα (ιατρό, ψυχολόγο, μαίες, κοινωνικούς επιστήμονες) και το οποίο θα διαμοιραστεί σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, Κέντρα Κοινότητας, δομές Π.Φ.Υ. και επαγγελματίες, εν γένει, οι οποίο στο εργασιακό τους περιβάλλον ασχολούνται με μέλη της Ρομά κοινότητας. Το εγχειρίδιο αυτό αποτελεί έναν πρακτικό οδηγό, εντός του οποίου περιλαμβάνονται σημαντικές πληροφορίες τόσο για την επίλυση πρακτικών καθημερινών ζητημάτων (π.χ. έκδοση ΑΜΚΑ, ληξιαρχικής πράξης, επιδομάτων κλπ.), όσο και τρόπων κατανόησης των πολιτισμικών χαρακτηριστικών της Ρομά κοινότητας αλλά και τρόπων αντιμετώπισης ή διαχείρισης περιστατικών που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης όπως έγκυες χωρίς έγγραφα, γυναίκες θύματα βίας, γυναίκες με προβλήματα υγείας εξαιτίας επεμβατικών παρεμβάσεων σε νεαρή ηλικία όπως η στείρωση κ.ο.κ.
Το εγχειρίδιο αυτό αποτελεί μέρος ενός εκπαιδευτικού υλικού το οποίο θα είναι διαθέσιμο σε όλες και όλους που ανήκουν στις παραπάνω ομάδες ενδιαφέροντος και επιθυμούν να συμμετέχουν στα σεμινάρια που αναμένεται να λάβουν χώρα το επόμενο διάστημα. Συγκεκριμένα, θα βασιστούν σε σύγχρονες και ασύγχρονες μεθόδους, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα θεματικών που στόχο θα έχουν την παροχή πληροφοριών σχετικά με τη Ρομά κοινότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ιδιαίτερες ανάγκες, προκλήσεις και ζητήματα σχετικά με την πρόσβαση στην υγεία με έμφαση στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και τέλος την καλλιέργεια ενός πολιτισμικά ευαισθητοποιημένου περιβάλλοντος στις υπηρεσίες υγείας.
Συνολικά, το πρόγραμμα REACH φιλοδοξεί μέχρι τη λήξη του (2022) να προκαλέσει βαθιά ριζωμένα στερεότυπα και προκαταλήψεις όσων συμμετάσχουν και να παράσχει γνώση η οποία όχι μόνο θα τα αποσταθεροποιήσει, αλλά θα συμβάλλει στην ουσιαστική και αποτελεσματική διαχείριση κρίσιμων και απαιτητικών καταστάσεων. Μέσα από τη γεφύρωση των διαφορετικών πολιτισμικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών, στόχος είναι ο σεβασμός των δικαιωμάτων όλων και η ισότιμη πρόσβαση στην υγεία.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο REACH θα βρείτε στο site του έργου: https://romahealth.eu/el/αρχική/ καθώς και στα social media του έργου.
